Bölümler | Kategoriler | Konular | Kitaplar | İletişim
Adimiyla yönünü bulan hayvan hangisi?
Adimiyla yönünü bulan hayvan hangisi?
Karincalarin yiyecek aramak için çok uzun mesafeler katedip ardindan hiç yanilmadan nasil tekrar yuvalarina döndükleri uzun yillardir bilim adamlari için önemli bir arastirma konusudur.Özellikle Büyük Sahrada yasayan çöl karincalarinin dikkat çekici yönlerinden biri olan yön bulma,her ne kadar daha önce Günesin yönünden faydalandiklari bilinse de,bilim adamlarini bu konuda daha fazla inceleme yapmaya tesvik etmistir.
Cöllerde,yön belirlemeye yarayacak hiçbir iz veya isaret olmadigi halde, zigzaglar çizerek yem arayan Sahra karincalarinin yemlerine ulastiktan sonra, gelirken çizdikleri zigzaglarin aksine düz bir güzergah izleyerek yüzlerce metrelik yollu asip yuvalarina geri döndükleri ve bu esnada sasirtici bir sekilde Günesin yönünden faydalandiklari daha önce bilinmekteydi.Ancak Almanyadan Ulm ve Isviçreden Zürich Üniversitesi uzmanlari arastirmalarini biraz daha genislettiler ve yogun bitki örtüsünün bulundugu yerlerde karincalarin yollarini nasil bulduklari konusunda yeni bir inceleme yaptilar.
Sonuçta bu canlilarin bulunduklari yere,adimlarini sayarak geri döndükleri ortaya çikti.Söz konusu minik canlilarin bu özelligi,elbette hayranlik uyandiriciydi.Catalglyphis fortis de denilen Sahra karincalari attiklari adimlari sayiyor ve geri dönüste ayni sayida adim atarak tekrar yuvalarina ulasiyorlardi.Bu sonuca varmak için söyle bir deney yapildi:
Bilim adamlari,Sahra karincalarinin yuvalarindan yemlerine düz bir çizgi boyunca yürümelerini sagladilar.Karincalar yemlerine ulastiktan,yani yemleri ile yuvalari arasindaki mesafeyi ezberledikten sonra,karincalarin yarisinin ayaklarina fizyolojilerine uygun bir materyalden eklemeler yaparak bacak açis mesafelerini uzattilar.Yani karincalarin adimlarini büyüttüler.Karincalarin diger yarisinin ise, ayaklari bir operasyonla kisaltildi.
Yani adimlari küçültüldü.Bacak açis mesafelerinin degistirilmesindeki amaç, karincalarin yuvalarindan çiktiklari andan itibaren ögrendikleri mesafeyi adimlari ile ölçüp ölçmediklerini gözlemlemek idi.Tekrar yuvalarina dönmek üzere birakilan karincalardan bacak boylari uzun olan yani daha büyük adimlar atanlar,yuvalarinin yanindan geçip gidiyordu.Bacaklari kisa olup daha küçük adimlar atanlar ise henüz yuvalarina ulasmadan duruyordu.
Ancak karincalar zamanla yeni ayak boylarina alistiklarinda,adim atislarini uyarlayarak yuva-yem mesafesini yeniden ögreniyor ve hiç yanilmadan yuvalari ve yemleri arasinda gidip geliyordu.Bu deneyin sonucunda Ulm Üniversitesi nörobiyologu Harald Wolf baskanligindaki arastirma ekibi karincalarin adimlarini saydiklari sonucuna ulasti.Karinca hiçbir suura,akla,karar verme, muhakeme ve yargi yetenegine sahip olmayan bir canlidir.
Hiç süphesiz bu canlinin kendi iradesi ile yuvasindan çikip adimlarini sayarak besine gidip,ardindan tekrar adimlarini sayarak yuvasina dönmesi mümkün degildir.Sahra karincalari da,diger tüm canlilar gibi yaratildiklari ilk andan itibaren kendilerine verilen ilhamla hareket eder ve kendilerini yaratan Rabbimiz'in emri ve denetimiyle yasamlarini sürdürürler."O'nun, alnindan yakalayip-denetlemed igi hiçbir canli yoktur..."(Hud Suresi,56)
Alinti
Selam ve Sevgi ile