Bölümler | Kategoriler | Konular | Kitaplar | İletişim

Kelimeler

insanlar arasindaki iletisimin esasini dil olusturur. Dil ise mantikli kelimelerin diziliminden olusur. Ayni kelimeden farkli anlamlarin çikarildiGi bir yerde saGlikli bir iletisimden bahsedilemez. Topal kelimesini kullanan birisinin karsisindaki insan, eline bir top alip gelse vurgusu anlasilamadiGindan dolayi belki mazur görülebilir. Ama baska bir anlam içermesi muhal olan kelimenin, baska bir anlamla anlamlandirilmasi keyfiyetten baska ne olabilir?

Mevlana Celaleddin-i Rumi nin Mesnevisinde söyle bir hikaye anlatilir:
Sofinin biri gelerek bir tekkeye misafir oldu. EseGini götürüp ahira baGladi yemini suyunu kendi eliyle verdi.
O tekkede bulunan sofiler yoksul kimselerdi. Toplanip aralarinda konustular, misafire ikram etmek gerekti, kendileri de açti. Neticede eseGi satmaya karar verdiler. Hemen eseGi satip yiyecek aldilar, mumlari yaktilar. "Tekkede bu gece yemek var, sema var!.." diye ortaliGa bir velvele düstü.
Yemek yendi sema basladi sofiler costukça costular. Semanin en heyecanli yerinde çalgici "Her berfet (Esek gitti)" diye bir naGme tutturdu. Dervisler de buna uyarak hep bir aGizdan "Her berfet" "Her berfet" (Esek gitti - Esek gitti) diye söylenip oynamaya basladilar. Bu naGme eseGin sahibi olan o sofinin de hosuna gitti. Herkesten daha fazla el çirpiyor ve "Her berfet, Her berfet, ey puser her berfet (Ey oGul esek gitti) diyordu."
Gece yarisindan sonra sema bitti sofiler birer ikiser daGilip gittiler.
Sabahleyin o soficik kalkti esyalarini topladi eseGine yükleyip yola koyulacakti. Ahira gidince eseGi yerinde bulamadi. Önce "Belki hizmetçi suya götürmüstür." diye düsündü. Bir müddet bekledi. Hizmetçi gelince ona eseGini sordu. Hizmetçi :
- "Esek satildi. EseGi satip aksamki ziyafeti tertip ettiler." dedi.
Sofi kizdi :
- "Siz kimin malini kime satiyorsunuz, bu ne adaletsizlik böyle sey olur mu? Neden bana haber vermedin?" diye çikisti.
Hizmetçi boynunu büktü :
- "Bana kizmayin efendim. Size haber vermek üzere gelince baktim ki siz herkesten çok "Her berfet - Esek gitti - " diye baGiriyorsunuz. O zaman siz biliyorsunuz, haberiniz vardir diye düsündüm ve söylemekten vazgeçtim." dedi.
Bu cevap karsisinda sofi söyleyecek söz bulamadi... (Mesnevi c. 2. s. 30–31).221;
Bizim dilimizde deyim sekline gelmis ve kavramlasmis iki kelime duyarim zaman zaman Hayy dan gelen, Hu ya gider Hayy ile Hu ile geçti ömür. Hu kelimesi Hayy kelimesi ile zikredilmese belki hiç üzerinde durma ihtimali aklima bile gelmeyecek. Çünkü Hu bir sahis zamiridir ve O anlamina gelir. Birileri, birilerine O diye hitapta bulunabilir ve bu abeste deGildir. Fakat Hayy kelimesi ile birlikte anilinca tamamen baska bir dehliz açiliyor önümüzde anlam ve içerik bakimindan. Ne demektir ? Hayy Diri demektir, bunun ziddina meyyit denir ki, ölü m

Makaleler