Bölümler | Kategoriler | Konular | Kitaplar | İletişim
Yunus Emre il
Öncelikle Yunus Emre'nin Yasamindan Biraz Söz Edelim...:
Türk  sair. Anadolu'da tasavvuf akiminin ve Türkçe siirin öncüsü. insanlik sevgisine dayanan bir görüs gelistirmistir. Yasami konusunda yeterli bilgi olmadiGi gibi onunla ilgili kaynaklarda anlatilanlar da birbirini tutmamakta, nerede, hangi yilda doGduGu kesinlikle bilinmemektedir. Kimi kaynaklarda Anadolu'ya DoGu'dan gelen Türk oymaklarindan birine baGli olup, 1238 dolaylarinda doGduGu söylenirse de kesin deGildir.  1320 dolaylarinda Eskisehir'de öldüGü söylenir.  Anadolu'nun pek çok yöresinde 'Yunus Emre'  adini  tasiyan ve  onunla ilgili görüldüGünden 'makam' adi verilen yerler vardir. Bir belgeye göre 1240-1320 yillarinda yasamistir. Porsuk suyunun Sakarya'ya karistiGi yerdeki Sariköy'den yetismis ve orada ölmüstür (günümüzde kabul edilen anitmezari buradadir). Öte yandan Karaman'da doGup yasadiGi, gene orada öldüGü de ileri sürülmektedir. Bu görüstekilerin dayandiGi belgelere göre, Horasan'dan Karaman'a göç etmis bir seyh ailesindendir. Babasinin adi ismail'dir. Hakkindaki menkibelere göre öGrenim görmemistir; okuma yazma da bilmemektedir. Oysa siirlerinden, medresede yetistiGi, geleneksel islam bilimlerinin yani sira Arapça ve Farsça öGrendiGi, ayrica iran ve Yunan mitolojisi ile tasavvuf tarihini incelediGi anlasilmaktadir.  Bektasi Velayetname' sine göre gençliGinde çiftçilikle uGrasmis, sonradan Taptuk Emre adli seyhin müridi olmus, Taptuk Emre'nin tekkesinde uzun yillar hizmet ettikten sonra dervislik geleneGine uyarak gurbete çikmis, insanliGi tarikat yoluna çaGiran siirleri genis bir çevreye yayilmistir. ilahileri, yirminci yüzyil basina kadar tekkelerde okunmustur, onun yolunu izleyen (Sait Emre,
GÖNÜLLER YAPMAYA GELDiM
    Benim bunda kararim yok, bunda gitmeye geldim 
    Bezirganim mataim çok, alana satmaGa geldim. 
    Ben gelmedim da'vi için benim isim sevi için 
    Dostun evi gönüllerdir, gönüller yapmaGa geldim
    *** ***
    Dost esruGu deliliGim, asiklar bilir neliGim 
    Devsuruben ikiliGim, birliGe bitmeye geldim 
    Yunus Emre asik olmus, ma'suka derdinden olmus 
    Gerçek erin kapisinda ömrüm harcamaya geldim
-------------------------------------------------------------------------------
    DiLSiZLER HABERiN
    Dilsizler haberin kulaksiz dinleyesi 
    Dilsiz kulaksiz sözü, can gerek anlayasi 
    Dinlemeden anladik, anlamadan eyledik 
    Gerçek erin bu yolda yokluktur sermayesi
    *** ***
    Biz sevdik asik olduk, sevildik masuk olduk 
    Her dem yeni dirlikte, bizden kim usanasi 
    Miskin Yunus ol veli, yerde gökte dopdolu 
    Her tas altinda gizli, bin imran oGlu MUSi
AsK KiTABiN OKURUZ
    Söylememek harcisi, söylemeGin hasidir 
    SöylemeGin harcisi, gönüllerin pasidir 
    Cümle yaratilmisa bir göz ile bakmayan 
    Halka müderris ise, hakikatte asidir
    *** ***
    seriat haberini serh ile eydem isit 
    seriat bir gemidir, hakikat deryasidir 
    Ol geminin tahtasi her nice muhkem ise 
    Deniz mevci kat olsa, tahta usanasidir
    *** ***
    Bundan içeri haber isit, eydeyin ey yar 
    Hakikatin kafiri, ser'in evliyasidir 
    Biz talib-i ilimleriz, ask kitabin okuruz 
    Calap müderris bize, ask hod medresedir
------------------------------------------------------------------------------------------------
    NiCE BESLEYESiN
    Nice bir besleyesin, bu kadd ile kameti 
    Düstün dünya zevkine unuttun kiyameti 
    Dürüs, kazan, ye yedir, bir gönül ele getir 
    Yüz KABEden yiGrektir, bir gönül ziyareti
    *** ***
    Uslu deGil delidir Halka Salusluk satan 
    Nefsin müslüman etsin var ise kerameti 
    Yunus imdi sen dahi, gerçeklerden olagör 
    Gerçek erenler imis, cümlenin ziyareti
BU BiR ACAiB HALDiR
    Bu bir acaip haldir bu hale kimse ermez 
    Alimle davi kilar, Veli deGme göz görmez 
    ilm ile hikmet ile, kimse ermez bu sirra 
    Bu bir acaib sirdir, ilme kitaba siGmaz
    *** ***
    Alem ilmi okuyan, dört mezhep sirrin duyan 
    Aciz kaldi bu yolda, bu aska el uramaz 
    Yunus canini terk et, bildiklerini terk et 
    Fena olmayan suret, sahina vasil olmaz
---------------------------------------------------------------------------------------------------------
    AsK MAKAMi
    Ask makami al� ir, ask kadim ezelidir 
    Ask sözünü söyleyen, cümle kudret dilidir 
    Diyen o, isiten o, gösteren o 
    Her sözü söyleyen o, suret can menzilidir
    *** ***
    Suret söz kanda buldu, söz sahibi kaçan oldu 
    Surete kendi geldi, dil hikmetin yoludur 
    Bu bizim isretimiz, oldur bu lezzetimiz 
    içip esridiGimiz, ask serbeti gölüdür 
    Yunus sözünde yalan, görmedi mumin olan 
    Ömrün zülmete salan, marifet yoksuludur
HAK BiR GÖNÜL VERDi
    Hak bir gönül verdi bana, ha demeden hayran olur 
    Bir dem gelir sadan olur, bir dem gelir giryan olur 
    Bir dem gelir söyleyemez, bir sözü serh eyleyemez 
    Bir dem cehalette kalir, nesne bilmez nadan olur
    *** ***
    Bir dem dev olur ya peri, viraneler olur yeri 
    Bir dem uçar BELKiS ile sultan-i ins u can olur 
    Bir dem varir mescitlere, yüz sürer anda yerlere 
    Bir dem varir deyre girer, incil okur ruhban olur
    *** ***
    Bir dem gelir iSA gibi ölmüsleri diri kilar 
    Bir dem girer kibr evine, Firavn ile Haman olur 
    Bir dem döner CEBRAiLE rahmet saçar her mahfile 
    Bir dem gelir gümrah olur, miskin Yunus hayran olur
---------------------------------------------------------------------------------------------------------
    AsKiN ALDiN BENDEN BENi
    Askin aldi benden beni, bana seni gerek seni 
    Ben yanarim dün ü günü, bana seni gerek seni 
    Ne varliGa sevinirim, ne yokluGa yerinirim 
    Askin ile avunurum bana seni gerek seni
    *** ***
    Askin asiklar öldürür,Ask denizine daldirir 
    Tecelli ile doldurur,bana seni gerek seni 
    Askin sarabindan içem,Mecnun olup yola düsem 
    Sensin dün ü gün endisem, Bana seni gerek seni
    *** ***
    Sufilere sohbet gerek, Ahilere ahret gerek 
    Mecnunlara Leyla gerek, bana seni gerek seni 
    EGer beni öldüreler, külüm göGe savuralar 
    TopraGim anda çaGirir, bana seni gerek seni
    *** ***
    Cennet dedikleri ne ki, bir kaç köskle birkaç huri 
    isteyene ver onlari, bana seni gerek seni 
    Yunus-durur benim adim, gün geçtikce artar ödüm 
    iki cihanda maksudum, bana seni gerek seni
BiR KEZ GÖNÜL YiKTiN iSE
    Bir kez gönül yiktin ise 
    Bu kildiGin namaz deGil 
    Yetmisiki millet dahi 
    Elin yüzün yumaz deGil
    *** ***
    Yol odur ki, doGru vara 
    Göz odur ki, Hakki göre 
    Er odur ki alçak dura 
    Yüceden bakan göz deGil
------------------------------------------------------------------------------------------------
    iLiM iLiM BiLMEKTiR
    ilim ilim bilmektir, ilim kendin bilmektir 
    Sen kendini bilmezsin, ya nice okumaktir 
    Okumaktan mani ne, kisi Hakki bilmektir 
    Çün okudun bilemedin, ha bir kuru emektir
    *** ***
    Okudum bildim deme, çok taat kildim deme 
    Eri hak bilmez isen, abes yere yelmektir 
    Dört kitabin manisi, bellidir bir elif te 
    Sen elif dersin hoca, manisi ne demektir
    *** ***
    Yunus der ki Ey hoca 
    Gerekse var bin Hacca 
    Hepisinden iyice 
    Bir gönüle girmektir
EY BENi AYiPLAYAN
    Ey beni ayiplayan, gel beni asktan kurtar 
    Elinden gelmez ise, söyleme fasid haber 
    Hiç kimsene kendinden, halden hale gelmedi 
    Cümlemizin halini, masuk eder mukarrer
    *** ***
    Asiklarin her hali, Masuk katinda biter 
    Sözün var ona söyle, benim elimde ne var 
    Her kim ask kadehinden,içti ise bir cura 
    Ona ne yad ne bilis, ona nesrik ne humar
    *** ***
    Dost yüzünden nikabi, her kim giderdi ise 
    Hicap kalmadi ona, ayruk ne hayr u ne ser 
    seriat edebinden korkaram söylemeye 
    Yokise eydeyidim daha ayriksi haber 
    Dost kiliçindan Yunus ölürse gam deGil 
    Dost göGünden uyanan, Masuk burcundan doGar
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------
    HABER EYLEN AsiKLARA
    Haber eylen asiklara, Aska gönül veren benem 
    Ask bahrisi oluban denizlere dalan benem 
    Gördüm göGün meleklerin, her biri bir isteymis 
    Hak Calabin zikrin eden iNCiL benem KURAN benem
    *** ***
    Gördüm diyen deGil, gören 
    Bildim diyen deGil, bilen 
    Bilen O'dur, gösteren O, 
    Aska esir olan benem
    *** ***
    Deli oldum adim Yunus 
    Ask oldu bana kilavuz 
    Hazrete deGin yaliniz 
    Yüz sürüyü varan benem
BU ZAMANDA MÜSLÜMANLAR
    Müslümanlar zamane yatli oldu 
    Helal yenmez, haram kiymetli oldu 
    Fakirler miskinlikten çekti elin 
    Gönüller yikiben heybetli oldu
    *** ***
    Peygamber yerine geçen hocalar 
    Bu halkin basina zahmetli oldu 
    Yunus gel asik isen tevbe eyle 
    Nasuh'a tevbe ucu kutlu oldu
--------------------------------------------------------------------------------------------
    AsiKLAR ÖLMEZ
    Ya rab bu ne derttir derman bulunmaz 
    Benim garip gönlüm asktan usanmaz 
    Asik ki cana kaldi asik olmaz 
    Canin terketmeyen, ma'sukun bulmaz
    *** ***
    Ask pazaridir bu canlar satilir 
    Satarim canimi kimseler almaz 
    Asik, bir kisidir, Bu dünya malin 
    Ahiret korkusun bir pula saymaz
    *** ***
    Bu dünya ol ahiretten içeri 
    Asikin yeri var kimseler bilmez 
    Yunus öldü diye sela verirler 
    Ölen hayvan imis, AsiKLAR ÖLMEZ
GÖNÜL CALABiN TAHTi
    Miskinlikte buldular, kimde erlik var ise 
    Merdivenden ittiler, yüksekten bakar ise 
    Gönül yüksekte gezer, dem-be-dem yoldan azar 
    Dis yüzüne o sizar içinde ne var ise
    *** ***
    Ak sakalli pir hoca, bilemez hali nice 
    Emek vermesin hacca, bir gönül yikar ise 
    SaGir isitmez sözü, gece sanar gündüzü 
    Kördür münkirin gözü, alem münevver ise
    *** ***
    Gönül Calabin tahti, CALAP gönüle bakti 
    iki cihan bedbahti, kim gönül yikar ise 
    Sen sana ne sanirsan ayrugada onu san 
    Dört kitabin manasi budur eGer var ise
    *** ***
    Bildik gelenler geçmis, konanlar geri göçmüs 
    Ask sarabindan içmis, kim mana duyar ise 
    Yunus yoldan azuban, yüksek yerde durmasin 
    Sinle sirat görmeye, sevdiGi didar ise
----------------------------------------------------------------------------
    KiME GÖNÜL VERiR iSEM
    Kime gönül verir isem, benim ile yar olmadi 
    Halim bilip derdim sorup bana vefadar olmadi 
    Haktan meGer takdir idi, Asik oldu gönlüm sana 
    Hiç kimseler bencileyin, aska giriftar olmadi
    *** ***
    ibrahime Nemrud odunu, asktir gülistan eden 
    Asktan nazar ericeGiz, gülzar oldu nar olmadi 
    Askta kahirlar çok olur, Asiklara gayret gerek 
    Yunus asik oldun ise, asiklarda ar olmadi
AsK VER BANA
    ilahi bir ask ver bana, kandaliGim bilmeyeyim 
    Yavi kilayim ben beni, isteyiben bulmayayim 
    Al gider benden benliGi, doldur içime senliGi 
    DiriliGimde öldür beni, varip orda ölmeyeyim
    *** ***
    Bülbül olup öteyim, dost bahçesinde yatayim 
    Gül oluben açilayim, ayruk dahi solmayayim 
    Askdir derdin dermani, ask yoluna koydum cani 
    Yunus Emre eydur bunu, bir dem asksiz olmayayim.
--------------------------------------------------------------------------------------------
    AsK
    isitin ey yarenler, kiymetli nesnedir ask 
    Sultanlari kul eyler, hikmetli nesnedir ask 
    Akilleri sasirir deryalara düsürür 
    Kayalari söyletir, kuvvetli nesnedir ask
    *** ***
    Asksizlara verme öGüt, öGüdünden ala deGil 
    Asksiz adem hayvan olur, hayvan öGüt bilir deGil
SUFiYiM HALK iÇiNDE
    Sufiyim halk içinde, tesbih elimden gitmez 
    Dilim marifet söyler gönlüm hiç kabul etmez 
    Söylerim marifeti, saluslanirim kati 
    MiskinliGe dönmeye gönlümden kibir gitmez
    *** ***
    Görenler elim öper, tac u hirkaya bakar 
    Söyle sanirlar beni, zerrece günah etmez 
    Disimda ibadetim sohbetim hos taatim 
    iç pazara gelince bin yillik ayyar etmez
    *** ***
    Disim dervis içim bos, dilim tatli sözüm hos 
    Amma ettiGim isi dinin deGisen etmez 
    Yunus eksikliGini Allah'ina arz eyle 
    Onun keremi çoktur sen ettiGin o etmez
------------------------------------------------------------------------------------
    DERVisLiK DEDiKLERi
    Dervislik dedikleri hirka ile tac degil 
    Gönlün dervis eyleyen hirkaya muhtaç deGil 
    Durmus marifet söyler, erene Yunus Emrem 
    Yol eriyle yoldadir, yolsuza yoldas deGil
HiC BiR Kisi BiLMEZ BiZi
    Hiç bir kisi bilmez bizi, biz ne isin içindeyiz 
    Ne hirsimiz baydir bizim, ne nefsimiz içindeyiz 
    Bir kimsenin devletine, ta'nediben biz gülmeyiz 
    Ne munkiriz alimlere, ne tersanin Hacindayiz 
    Yunus eydur hey sultanim, özge sahim vardir benim 
    Ko dünya altin gümüsün, ne bakir-u tacindayiz
---------------------------------------------------------------------------------------------------
    ERENLER YOLU
    Canim erenler yolu inceden ince imis 
    Süleymana yol kesen sol bir karinca imis 
    Eydürler idi bana asik avare olur, 
    Geldi basima gördüm, ol söz yerince imis
    *** ***
    Dört kitabin manisin okudum hasil ettim 
    Aska gelicek gördüm, bir uzun hece imis 
    iki kisi söylesir Yunus'u görsem diye 
    Biri eydur ben gördüm bir AsiK koca imis
AB-i HAYAT
    Ab-i hayatin çesmesi asiklarin visalidir 
    Sohbeti ask ile eder, susamislari yakmaya 
    Ask mi derim ben ona Tanrinin uçmaGin seve 
    Uçmak hod bir tuzaktir eblehler canin tutmaGa
    *** ***
    Asik olan miskin olur 
    Hak yoluna teslim olur 
    Her ne dersen boyun tutar 
    Çare yok gönül yikmaya
-----------------------------------------------------------------------------------------------
    isiTiN EY YARENLER
    isitin ey yarenler 
    Ask bir günese benzer 
    Ask olmayan gönül 
    Misal-i tasa benzer
    *** ***
    Tas gönülde ne biter 
    Dilinde agu tüter 
    Nice yumusak söylese 
    Sözü savasa benzer
    *** ***
    Geç Yunus endiseden 
    Gerekse bu biseden 
    Ere ask gerek evvel 
    Ondan dervise benzer
SENSiN KERiM
    Sensin kerim sensin rahim, Allah sana sundum elim 
    Senden artuk yoktur emim, Allah sana sundum elim 
    Ecel geldi vade erdi, Bu ömrüm kadehi doldu 
    Kimdir ki içmeden kaldi, Allah sana sundum elim
    *** ***
    Gözlerim göGe süzüldü, canim göGüsten üzüldü 
    Dilim tetiGi bozuldu, Allah sana sundum elim 
    Geldim salacam sarilir, Dört yana sela verilir 
    El namazima derilir, Allah sana sundum elim
    *** ***
    Cun cenazeden sestiler, üstüme toprak saçtilar 
    Hep koyubeni kaçtilar, Allah sana sundum elim 
    Yunus tap uzattin sözü, Allah'ina tutgil yüzü 
    Didardan ayirma bizi, Allah sana sundum elim
--------------------------------------------------------------------------------------------
    ÇAGiRAYiM MEVLAM SENi
    DaGlar ile taslar ile çaGirayim mevlam seni 
    Seherlerde kuslar ile çaGirayim mevlam seni 
    Sular dibinde mahi ile, sahralarda ahu ile 
    Abdal olup ya hu diye çaGirayim mevlam seni
    *** ***
    Gökyüzünde iSA ile Tur daGinda MUSA ile 
    Elindeki asa ile çaGirayim mevlam seni 
    Derdi okus EYYÜP ile, gözü yasli YAKUP ile 
    Ol MUHAMMED mahbub ile çaGirayim mevlam seni
    *** ***
    Hamd u sükrullah ile, vasf-i kulhuvallah ile 
    Daim zikrullah ile çaGirayim mevlam seni 
    Yunus okur diller ile, ol kumru bülbüller ile 
    Hakki seven kullar ile çaGirayim mevlam seni
DERTLi DOLAP
    Dolap niçin inilersin, Derdim vardir inilerim 
    Ben Mevlaya Asik oldum, Onun için inilerim 
    Benim adim dertli dolap, suyum akar yalap yalap 
    Böyle emreyledi CALAP, Derdim vardir inilerim
    *** ***
    Beni bir daGda buldular, Kolum kanadim kirdilar 
    Dolaba layik gördüler, derdim vardir inilerim 
    Ben bir daGin aGaciyim, Ne tatliyim ne Aciyim 
    Ben Mevlaya duaciyim, Derdim vardir inilerim
    *** ***
    sol dülgerler beni yondu, her azam yerine kondu 
    Bu iniltim Haktan geldi, Derdim vardir inilerim 
    Yunus burda gelen gülmez, Kisi muradina ermez 
    Bu fanide kimse kalmaz, Derdim vardir inilerim.
----------------------------------------------------------------------------------------
    LA sERiKE OKURSUN
    La serike okursun, sonra serik katarsin 
    Bire iki demegil, fitne kimden tutarsin 
    Cun KURAN gökten indi, Onu Allah buyurdu 
    Ondan haber ver bana, ha kitaptan ötersin
    *** ***
    ilim okumaktan gerek kendözünü bilmektir 
    Kendözünü bilmezsen bir hayvandan betersin 
    Kilarsin riya namaz, günahin çok hayrin az 
    Dinle neye varir söz, Cehennemde bitersin
    *** ***
    Halka fetva verirsin, Ne için sen tutmazsin 
    ihlas ile gelirsen bizden nesne utarsin 
    Sen fakihsin ben fakir, sana hiç tan'umuz yok 
    ilmin var amelin yok, günahlara batarsin
CANiM KURBAN OLSUN
    Canim kurban olsun senin yoluna 
    Adi güzel kendi güzel Muhammed 
    sefaat eyle bu kemter kuluna 
    Adi güzel kendi güzel Muhammed
    *** ***
    Mu'min olanlarin çoktur cefasi 
    Ahirette olur zevk u sefasi 
    Onsekiz bir alemin Mustafa'si 
    Adi güzel kendi güzel Muhammed
    *** ***
    Yedi gökleri seyran eyleyen 
    Kürsi'nin üstünde cevlan eyleyen 
    Mi'racda ümmetini dileyen 
    Adi güzel kendi güzel Muhammed
    *** ***
    Dört caryar anun gökçek yaridur 
    Ani seven günahlardan beridur 
    On sekiz bin alemin sultanidur 
    Adi güzel kendi güzel Muhammed
    *** ***
    Asik Yunus nider dünyayi sensiz 
    Sen hak Peygambersin seksiz süphesiz 
    Sana uymayanlar gider imansiz 
    Adi güzel kendi güzel Muhammed
---------------------------------------------------------------------------------
    CANLAR CANiNi BULDUM
    Canlar canini buldum bu canim yaGma olsun 
    Assi ziyandan geçtim dükkanim yaGma olsun 
    Ben benliGimden geçtim gözüm hicabin açtim 
    Dost vaslina eristim gumanim yaGma olsun
    *** ***
    Benden benliGim gitti hep mülkümü dost yuttu 
    La-mekana kavm oldum mekanim yaGma olsun 
    Taalluktan üzüstüm ol dosttan yana uçtum 
    Ask divanina düstüm divanim yaGma olsun
    *** ***
    ikilikten usandim birlik hanina kandim 
    Derd-i sarabin içtim dermanim yaGma olsun 
    Varlik cun sefer kildi dost andan bize geldi 
    Viran gönül nur doldu cihanim yaGma olsun
    *** ***
    Geçtim bitmez saGinçtan usandim yaz u kistan 
    Bostanlar basin buldum bostanim yaGma olsun 
    Yunus ne hos demissin bal u seker yemissin 
    Ballar balini buldum kovanim yaGma olsun