Bölümler | Kategoriler | Konular | Kitaplar | İletişim


Şer'i Hükümlerin Delilleri

Birincisi:Kat'iyyu's- sübut ve'd-delalettir.Yani sübutu ve manaya delaleti kati olan,hiçbir vecihle te'vile ihtimal olmayan delillerdir.Muhkem ayat-ı Kur'aniyye ve sarih mütevatir hadisler gibi.

İkincisi:Kat'iyyu's-sübut ve zanniyyu'd-delaletdir.Yani sübutu kati olup,manaya delaleti zanni olan delillerdir.Te'vil edilebilen ayat-ı Kur'aniye ve ehadis-i Nebeviye gibi.

Üçüncüsü:Zanniyyu's-sübut ve katiyyu'd-delaletdir.Yani sübutu zanni ve manaya delaleti kat'i olan delillerdir.İfade ettiği mana sarih olan ahad hadisler gibi.

Dördüncüsü:Zanniyyu's sübut ve'd-delalettir.Yani sübutu ve manaya delaleti zanni olan delillerdir.Haberi, vahid ile rivayet edilen ve çeşitli manalara gelmesi muhtemel olan ehadis-i Nebeviyye gibi.

Bunların birincisi;kati olmakla onunla farz ve haram sabit olur.
İkinci ve Üçüncüsü;zann-i müfid olmakla onlarla vacib ve mekruh sabit olur.
Dördüncüsü;sünnetiyet, istihbabiyyet ve tenzihen kerahati ifade eder.Yani onunla sünnet,müstehab,ve mekruh sabit olur.

Farziyyetin taalluk ettiği şey farzdır.Farzın hükmü;fiiline sevab ve özürsüz terkine ikab terettüb eder.İnkar edip istihfaf(hafife alan,küçümseyen) kafir olur.

Haramın hükmü,terkine sevab ve fiiline ikab terettüb eder.Onu helal ve mübah sayan,el'iyazu billah kafir olur.

Vacibin taalluk ettiği fiil ise;vacibtir.Vacibin hükmü dahi amelen farz gibidir.Yani fiiline sevab özürsüz terkedene ikab terettüb eder.İtikaden ise;farzın hükmü gibi değildir.Zira,vacibi inkar eden kafir olmaz.

O halde;kati hüccetle sabit olan ancak farzlar ve haramlardır.Vacib ve sünneti dahi kati hüccetle isbat edemeyiz.Eğer biz her şeyde,her şeyi şer'i hükümde kati hüccet ve bürhan arasak,o zaman kat'i hücceti getiremediğimiz için Din-i Mübin-i İslamın ekser ahkamına i'tiraz lazım gelir.Halbu ki bazı şeyler şer'i delillerle(mesela;haberi vahid ile icma ile sabittir)


Fıkıh & ilmihal

MollaCami.Com